กับข้าวคนยาก ปลาดุกย่าง น้ำปลาหวาน แกล้มใบขลู่สดข้างทาง
โดย ลุงดำ คำโต เรื่อง-ภาพ
ตำรับอาหาร กับข้าวคนยาก สไตล์ลุงดำ คำโต นั้นเป็นวิถีชาวบ้านทั่วไป ไม่ได้ประดิดประดอยให้ดูหรูและเพิ่มอีโก้สูงเหนือมวลชนคนธรรมดา หากแต่ทำกินกันตามประสาคนยาก คนจนรากหฐ้าทั่วไป
เย็นๆ ลุงดำถีบสามล้อแดงออกจากบ้านทิวร์ไผ่โฮม เข้าไปในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน เพื่อออกกำลังกาย แต่การถีบไปคล้องกล้องถ่ายรูปไปด้วยนั้น หลายครั้งก็จะหยุดถ่ายรูปดอกไม้หรือนกตามข้างทางที่ได้มีโอกาสพบเจอ ลุงดำถีบไปจนวนสะดือมหาวิทยาลัยแล้วก็มักจะวนไปตลาดนัดหน้าหอของนิสิตใน ม.เกษตร จอดแล้วก็เดินสอดส่องหาของกินยามกลับมานั่งดูทีวีที่บ้าน
วันนี้ อยู่ในช่วงปิดเทอม นิสิตที่มาเรียนภาคฤดูร้อนเพียง 3,000 คน ซึ่งพักทั้งในและนอกมหาวิทยาลัย จึงเหลือแม่ค้า 7-8 เจ้าเท่านั้น ลุงดำเลยได้ปลาดุกย่างมาตัวหนึ่ง 40 บาท ใส่ตะกร้าหน้ารถสามล้อแล้วก็ถีบกลับไปตามถนนที่มีรถน้อย ปลอดภัย สามารถถีบด้วยแรงถีบได้เร็วกว่าปกติ ลุงดำยึดมั่นในกติกาจราจร พอจะต้องข้ามสามแยกไฟแดงหน้าม.บนถนนมาลัยแมน ต้องหยุดและรอไฟเขียวก่อนจึงจะถีบต่อ กลัวตายๆๆๆๆ
พอถีบเข้าถนนที่ใกล้บ้าน ลุงเลี้ยวเข้าซอยบ้านทิวร์ไผ่โฮม บ้านเดี่ยวรายเดือน-รายวัน เหลือบไปเห็นข้างทางซีกซ้ายมือมีต้นขลู่ขึ้นอยู่หลายต้น เบรกมือจนตัวโก่ง แล้วก็เด็ดยอดอ่อนๆของต้นขลู่เพื่อเอามาแกล้มปลาดุกย่างกับน้ำปลาหวานมื้อค่ำวันนี้ ตามตำราทางพฤกษศาสตร์ ต้นขลู่เป็นไม้พุ่มอายุหลายปีในป่าชายเลนทั่วไป แต่วันนี้ ต้นขลู่กระจายพันธุ์ขึ้นไปทั่วประเทศไทยหลายจังหวัด ข้างทางเข้าบ้านผมก็มีไม่น้อย
คนตามป่าชายเลนใช้ใบขลู่เป็นผักสด ลวกแกล้มน้ำพริก แม้กระทั่งใส่แกงคั่วหอยหลอด และตามตำราแพทย์แผนไทย รู้กันทั่วไปว่า ใบขลู่ตากแห้งชงเป็นชาใบขลู่กลิ่นห้อมหอม เป็นสมุนไพรชนิดสำคัญ คุณค่าสารเบต้าแคโรทีนและแคลเซียมในใบขลู่นั้นเทียบได้กับน้ำนม 1 แก้วเลยทีเดียว ด้วยคุณค่าของต้นขลู่มากมายหลายปัจจัย สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) จึงส่งเสริมให้ผลิตชาใบขลู่ เพื่อเป็นรัฐวิสาหกิจชุมชน
โอย ลุงดำเด็ดยอดขลู่ได้มากำมือหนึ่ง ล้างน้ำแล้วแช่ในแก้วกาแฟเก่าๆที่ล้างเก็บไว้ เทน้ำปลาหวานลงถ้วย แผ่ปลาดุกย่าง ตักข้าวสวยร้อนๆใส่จาน พร้อมกิน ลุงดำเด็ดใบขลู่ทีละใบเรียงซ้อนกันเป็นคำๆ แล้วก็แกะเนื้อปลาดุกย่างวางทับ ราดด้วยน้ำปลาหวาน ตักเข้าปากได้อย่างอร่อยลิ้น ปลาดุกย่างหมดตัว น้ำปลาหวานขอดถ้วย และใบขลู่หมดกำมือ ก็อิ่มพอดี เป็นอีกมื้อที่ลุงดำเก็บผักสดข้างทางมาแกล้ม ตามตำรับกับข้าวคนยาก ไงล่ะ